***
Po
powrocie z Foshan było trochę emocji, bo autobus stanął na innej stacji
niż się spodziewałem i w sumie nie bardzo wiedziałem, gdzie jestem. Ale
widzę, jest: autobus nr 18, jeden z tych które mają pętlę przy uczelni.
Tylko teraz pytanie: czy jedzie w stronę uczelni, czy wraca? Znam słowo
"xueyuan", które oznacza "uczelnia", ale teraz fifty-fifty: czy użyję
dobrej intonacji? Bo jeśli nie, to może się np. okazać, że przez
przypadek powiem "garmażeria" albo "cycki", lub "mój poduszkowiec jest
pełen węgorzy" (tu ukłon w stronę fanów Monty Pythona).
Uff, udało się. Zrozumiał, potwierdził. Wy, którzy nigdy nie uczyliście się tonalnego języka, nawet nie wiecie jaka to radość.
Na głównym placu niemal milionowego miasta (jak na Chiny, to mniej więcej odpowiednik Bełchatowa) tłum gęstnieje. Na razie na scenie produkują się kolejni artyści, dobrani zapewne wedle klucza "byle dopchać program, którego nie ma". Ale tłum gęstnieje, wiadomo więc, że wydarzy się coś ważnego.
Produkują się tancerze brekdens do jakiejś techniawy, by zaraz nastąpiła rzewna ballada, zmieniona za chwilę przez zespół tradycyjnych chińskich instrumentów. Tłum gęstnieje jeszcze bardziej. Pojawia się na scenie akrobata, potem kolejna rzewna ballada, potem jakiś zespół dziecięcy. Szwarc, mydło, powidło. Ale tłum gęstnieje, więc wiadomo, że będzie nagroda. Tłum gęstnieje jeszcze bardziej, gdy zaczyna się robić poważnie. Pojawia się jakaś aukcja charytatywna. Pojawiają się oficjele miasta, którzy wygłaszają płomienne przemówienia. Już za chwileczkę, już za momencik. Zaczyna się odliczanie. Na ekranie wielkie cyfry. Wszyscy odliczają chórem: 60, 59, 58.... 31, 30, 29... 10, 9, 8, 7, 6, 5, 4, 3, 2, 1... I co dalej? Jubel? Konfetti? Występ gwiazdy wieczoru?
Poza tym, zastanawiam się, czy nieprzetłumaczalne podobno zupełnie polskie słowo "kombinować" nie ma aby odpowiednika właśnie w chińskim. Czyżby - niczym homo sovieticus - mieli "strategie przetrwania" w systemie autorytarnym? Co nie jest zabronione, jest dozwolone (widać to najlepiej właśnie w aspektach, w których zasady są nieco luźniejsze, na przykład ruch drogowy właśnie)? Ci studenci, którzy kombinują jak tu uzyskać wynik, żeby się nie narobić, zgłaszają się za kolegów podczas sprawdzania obecności, tudzież ulatniają się w przerwie między zajęciami, licząc że "obcokrajowiec i tak ich nie rozróżnia". A przyłapani i opierniczeni robią się uniżeni niczym urzędnicy u Czechowa, "good morning Sir" razy dziesięć, "I am so sorry" powtórzone razy 50, i tak dalej, i tak dalej. I ci fachowcy, co umawiają się z chińską asystentką przez telefon na 70 juanów, a gdy widzą, że chodzi o obcokrajowca, nagle robi się z tego 200.
Wiem, wiem, wszelkie podobieństwa są przypadkowe. Azji i tak rozumem nie ogarniesz. Ale przez chwilę, jak o tym myślę, robi się bardziej swojsko na duszy.
***
Na głównym placu niemal milionowego miasta (jak na Chiny, to mniej więcej odpowiednik Bełchatowa) tłum gęstnieje. Na razie na scenie produkują się kolejni artyści, dobrani zapewne wedle klucza "byle dopchać program, którego nie ma". Ale tłum gęstnieje, wiadomo więc, że wydarzy się coś ważnego.
Produkują się tancerze brekdens do jakiejś techniawy, by zaraz nastąpiła rzewna ballada, zmieniona za chwilę przez zespół tradycyjnych chińskich instrumentów. Tłum gęstnieje jeszcze bardziej. Pojawia się na scenie akrobata, potem kolejna rzewna ballada, potem jakiś zespół dziecięcy. Szwarc, mydło, powidło. Ale tłum gęstnieje, więc wiadomo, że będzie nagroda. Tłum gęstnieje jeszcze bardziej, gdy zaczyna się robić poważnie. Pojawia się jakaś aukcja charytatywna. Pojawiają się oficjele miasta, którzy wygłaszają płomienne przemówienia. Już za chwileczkę, już za momencik. Zaczyna się odliczanie. Na ekranie wielkie cyfry. Wszyscy odliczają chórem: 60, 59, 58.... 31, 30, 29... 10, 9, 8, 7, 6, 5, 4, 3, 2, 1... I co dalej? Jubel? Konfetti? Występ gwiazdy wieczoru?
Koniec
imprezy. Dosłownie minutę po rozpoczęciu roku 2016 Chińczycy schodzą z
placu, pakują się do autobusów i grzecznie wracają do domów. Zapewne
uprawiać narodowy sport Chińczyków. Czyli spanie.
Podobieństw jest więcej, i to nie tylko iluzorycznych i przypadkowych. Ten student, który narzeka, że jego kuzyn z Australii "wciąż myśli, że Chiny są zacofanym krajem". Wypisz-wymaluj frustracja rodaków, gdy dowiadują się, że ludzie z zachodu powielają stereotypy o kradzionych samochodach i niedźwiedziach na ulicach.
***
O spaniu już pisałem. Skoro narodowym zwierzęciem Chin jest panda, śpiąca kilkanaście godzin na dobę, to narodowym sportem Chińczykow musi być sen. Ten portier z przedszkola, z którym współpracuję. Powooooooli podnosi się ze swojego krzesełka. Powooooli wyciąga klucze. Powooooli szuka właściwego. W międzyczasie wypowiada do mnie słowa których nie rozumiem, mrucząc pod nosem, jakby się ledwo obudził, jakby się przeciągał. Wyobrażam sobie, jak w swojej kanciapie leniwie przeżuwa pędy bambusa.
***
Pandy widziałem w Makao, mieście nieco bardziej "europejskim". Nie tylko idzie o portugalskie napisy, oraz nadreprezentację europejskiej architektury i restauracji. Oraz nieco bardziej europejskie ceny noclegów i jedzenia. Chodzi też o ruch drogowy. Węższe ulice, ale i "prawo silniejszego", czyli samochodu, działa nieco rzadziej. Innymi słowy, da się bez duszy na ramieniu przejść przez ulicę na przejściu bez świateł. Poza tym mniejsza "bonanza", bo tego chaosu, który się dzieje na typowych, azjatyckich drogach, tego nie da się opisać.
Poczułem się trochę jak w polskim barze mlecznym, jedząc na śniadanie bardzo dobry rosół z plastikowego talerza. Tyle że zamiașt resztek kurczaka w zupie był filet. Tyle że nie była to Polska, a Azja, i nie był to bar mleczny, a McDonalds.
Poza tym, zastanawiam się, czy nieprzetłumaczalne podobno zupełnie polskie słowo "kombinować" nie ma aby odpowiednika właśnie w chińskim. Czyżby - niczym homo sovieticus - mieli "strategie przetrwania" w systemie autorytarnym? Co nie jest zabronione, jest dozwolone (widać to najlepiej właśnie w aspektach, w których zasady są nieco luźniejsze, na przykład ruch drogowy właśnie)? Ci studenci, którzy kombinują jak tu uzyskać wynik, żeby się nie narobić, zgłaszają się za kolegów podczas sprawdzania obecności, tudzież ulatniają się w przerwie między zajęciami, licząc że "obcokrajowiec i tak ich nie rozróżnia". A przyłapani i opierniczeni robią się uniżeni niczym urzędnicy u Czechowa, "good morning Sir" razy dziesięć, "I am so sorry" powtórzone razy 50, i tak dalej, i tak dalej. I ci fachowcy, co umawiają się z chińską asystentką przez telefon na 70 juanów, a gdy widzą, że chodzi o obcokrajowca, nagle robi się z tego 200.
Wiem, wiem, wszelkie podobieństwa są przypadkowe. Azji i tak rozumem nie ogarniesz. Ale przez chwilę, jak o tym myślę, robi się bardziej swojsko na duszy.
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz